Ga verder naar de inhoud
Poolstok startpagina

Voorkomen is beter dan genezen: absenteïsme aangepakt

Elke organisatie krijgt met absenteïsme te maken. Een teamlid valt (onverwacht) uit, collega's moeten het werk overnemen. De oorzaken zijn erg divers en de ware reden van uitval is soms niet gekend. In opdracht van Poolstok ging The VIGOR Unit op zoek naar de stem van de wetenschap over dit thema. Uit hun synthese van de wetenschappelijke evidentie die hierover bestaat blijkt dat er duidelijke links zijn met de welzijnsscore van medewerkers.

2 min. leestijd
30 May 2024

Er zijn ruwweg drie categorieën op te tekenen als reden voor absenteïsme. Opvallend is dat deze gelijk lopen met soorten van welzijn.

  1. Ten eerste kan de uitval een biologische oorzaak hebben, gekoppeld aan fysiek welzijn: denk maar aan een gebroken been, chronische lage rugpijn of griep.
  2. De tweede categorie is psychologisch van aard: hoge werkdruk, stress, burn-out, ...
  3. als laatste kunnen sociale factoren een reden tot uitval zijn: problemen met de work-life balans bijvoorbeeld, of een medewerker die de mantelzorg voor een naaste opneemt.

Het is duidelijk dat niet alle oorzaken rechtstreeks werkgerelateerd zijn, maar de werkomgeving zal altijd een rol spelen in de omvang van het probleem. Het werk kan enerzijds als een buffer fungeren door bijvoorbeeld structuur te bieden bij een woelige thuissituatie. Anderzijds kan het de problemen versterken of zelfs veroorzaken, door bijvoorbeeld de werk-privé balans te verstoren.

Wat kan je als organisatie doen?

  • Bepaal de factoren

    Probeer aan de hand van een grondige analyse vooraf in kaart te brengen welke factoren in jouw organisatie voor­spel­lend zijn voor absenteïsme. Evalueer of de organisatie op de oorzaak kan inspelen en zet hier dan actief en gericht op in.

  • Interventie & preventie

    Zorg dat problemen op tijd ge­sig­na­leerd kunnen worden. Voorzie in­ter­ven­ties op maat en toets ook de ef­fec­ti­vi­teit van de interventie. Heel wat in­ter­ven­ties hebben het potentieel om te werken maar missen vaak hun doel omdat ze niet zorgvuldig worden uitgevoerd. Zet in op een brede uitrol van preventie en betrek de werknemers doorheen de im­ple­men­ta­tie. Zo verhoog je meteen het draagvlak voor de interventie.

  • Kijk naar het geheel

    Men ver­on­der­stelt soms dat kortdurend absenteïsme een grotere impact heeft op het func­ti­o­ne­ren van een team dan langdurige afwezigheid (zoals de Bradford-factor ook doet). Voor deze assumptie bestaat geen we­ten­schap­pe­lij­ke evidentie. Maak dus geen onderscheid tussen kortdurend en langdurig absenteïsme. Neem enkel het totaal aantal dagen afwezigheid in rekening om be­slis­sin­gen te nemen.

  • Drie niveaus van preventie

    Je kan werken op de drie niveaus van preventie: 

    1. Het vermijden van eventuele (gezondheids)problemen, door in te zetten op o.a. wel­zijns­pro­gram­ma's, ergonomie op het werk, ...
    2. Het tijdig detecteren van problemen en hier correct op reageren. Bij­voor­beeld door frequente wel­zijn­sme­tin­gen uit te voeren.
    3. Gepaste 'return-to-work'- trajecten op te stellen, bij­voor­beeld een pro­gres­sie­ve werk­her­vat­ting.